آبکاری نیکل پوشش فلزات بابایی
آبکاری نیکل
نیکل یکی از مهمترین فلزاتی است که در آبکاری به کار گرفته میشود.تاریخچه آبکاری نیکل به بیش از صدها سال پیش باز میگردد.آدامز در سال ۱۸۴۳ هنگامی که توانست رسوبات نیکل را از حمامی شامل سولفات نیکل و آمونیوم بدست آورد اولین کسی بود که توانست آبکاری نیکل را در موارد تجاری انجام دهد.
نیکل رنگی سفید شبیه نقره دارد که کمی متمایل به زرد است و به راحتی صیقلپذیر و دارای خاصیت انبساط و انقباض٬ جوشپذیر بوده و مغناطیسی میباشد.
آبکاری با نیکل اساسا به منظور ایجاد یک لایه براق برای یک لایه بعدی مانند کروم و به منظور فراهم آوردن جلای سطحی خوب و مقاومت در برابر خوردگی برای قطعات فولادی٬ برنجی و حتی بر روی پلاستیکهایی که با روشهای شیمیایی متالیزه شدهاند به کار میرود.
شرح شرایط و روش انجام ابکاری نیکل
نیکل به دو روش اصلی انجام می شود یکی الکترو پلیتینک nickel electro plating و دیگری الکترولس Electroless nickel.(رسوب به وسیله جریان الکتریکی و رسوب بدون جریان الکتریکی)محلولهای نیکل معمولا از سولفات و کلرید نیکل و اسید بوریک به دست می اید که در دمای نرمال ۵۵-۶۰ به کار برده می شود البته دما و غلظت محلول ارتباط مستقیم با یک دیگر دارند البته پرهاش هم نقش مهمی دارد .این سه عامل حیاتی در کنترل محلولهای نیکل می باشند . (دما پرهاش و غلطت )
ابکاری نیکل کروم به اصطلاح عامیانه ابکاری استیل معروف می باشد یعنی فلز را مانند استیل می کند .البته نیکل به تنهای این حالت استیل را به وجود نمی اورد بلکه پوشش نیکل به همراه کروم این پوشش اینه ای مانند و براق را به وجود می اورد. محلولهای ابکاری نیکل در چند به کار برده می شوند .انواع :وات ، سولفاتی، کلرید، سولفامات، فلوئـوبرات، وود(کلربالا)
نیکل در انواع مختلف می توان رسوب داد. از جمله:نیکل الکترولس و الکترو پلیتینک (نیکل شدو، نیکل مات یا صدفی، نیکل واتس یا براق،نیکل سیاه)
در ابتدا به توضیح در باره نوع وات(واتس) ان می پردازم پرکاربردترین می باشد و جنبه تزینی هم دارد. در نوع وات از افزودنی های استفاده می شود که باعث پوشش یک دست و نرم می شود و همچینی باعت کاهش کشش سطحی محلول می شود.
محلول نیکل وات از سولفات نیکل و کلرید نیکل و اسید بوریک و کمک براقی و براقی و کفی استفاده می شود که کفی بر دو نوع است کفی هوایی و کفی گیربکسی
سولفات نیکل
سولفات نیکل حهت تامین یونهای فلزی نیکل در محول می باشد که افزایش ان باعث رشد شاخه ای در گوشه های تیز قطعه بشود .کمبود یون نیکل باعت پلاریزاسیون می شود (مانند شیب یون ) و گوشه های کار حالت پودری و ترددی می شود .(البته نزدیکی قطعه به اند هم همین مشکل ایجاد می کند).و همچینی یون سولفات را تامین می کند.
کلرید نیکل
کلرید نیکل هم کمی یونهای فلزی نیکل در محلول را تامین میکند و هم کلر مورد نیاز برای خوردگی و انحلال اندهای نیکل جهت تامین یونهای ازاد در محلول را بر عهده داره .(افزایش ان باعت کمی تار شدن و کدر شدن پوشش می شود .کاهش باعت کم شدن یون فلز نیکل می شود .)
اسید بوریک
جهت متتعادل نگاه داشتن پرهاش استفاده می شود و همچنین کمی هم به صاف و نرم تر شدن پوشش نیکل می شود.
مواد افزودنی نیکل:
- براقی : جهت براق کردن مورد استفاده قرار میگیرد .
- نرم کن (کمک براقی) : کریر براقی می باشد و قدرت پرتاب را افزایش می دهد.
- کفی : جلوگیری از حفره ای شدن قطعه بر اثر ازاد شدن هیدروژن در سطح قطعه.
- کربن اکتیو:کربن اکتیو معمولا برا زمانی است که الودگی شیمیایی وارد محلول شده است وباعت ایرداتی مثل پست پرتقالی شدن و یا رگه های سیاه می شود استفاده می شود .و روش استفاده هم به مقدار لازم ( توصیه ازمایشگاه) به داخل سیستم تصفیه اضافه میکنند و سیستم تصفیه را فعال می کنند. محلول نیکل همیشه باید در حال تصفیه باشد از این رومحلول نیکل باید مدام همزده بشود که از سیستم های هوایی و یا حرکت کاتدی استفاده می شود .(از سیستم های اداکتور .الترواسونیک هم استفاده می شود ). دما و پرهاش مدام باید کنترل شود . تغییر در هر یک از این یه مورد تاثیر مستقیم بر دیگری داردو نتیجه نهایی هم دچار اختلال می شود. وان نیکل از باید پوشش محافظ پی وی سی داشته باشد تا از تماس مستقیم محلول با فلز وان جلوگیری شود .دمای مورد نیاز نیکل معمولا از طریق شعله اتش (نیاز به وان سه جداره می باشد تا ار تماس مستقیم حرارت جلوگیری شود) و یا از طریق المنتهای ضد اسید (المنت های تیتانیوم و چینی ) به نظر بنده شعله بهتر است اگر هم المت استفاده می شود بهتر است از جنس چینی باشد. اندها باید در سبدهای تیتانیومی قرار داده شود و به وسیه کیسه های ضد اسید محافظت بشود.