منظور از صنعت آبکاری فلز مجموعه ای از فرآیندهایی است که در طی آن ها سطوح قطعات فلزی و یا غیر فلزی شامل اجسام رسانا، نیمه رسانا و نارسانا با به کارگیری لایه هایی فلزی و یا غیر فلزی پوشانده می شود. هدف از این کار دست یافتن به سطوحی مناسب به منظور استفاده در زمینه های صنعتی و تزئینی و همچنین به حداقل رساندن هزینه های تولید می باشد.صنعت آبکاری فلز زمینه ای را فراهم می سازد که فلزات آبکاری شده در برابر مشکلاتی نظیر اکسیداسیون، خوردگی، زنگ زدگی و… مقاومت چشمگیری به دست آورند.جالب است بدانید که صنعت آبکاری فلزها صنعتی تازه تاسیس نبوده و نخستین استفاده از آن به ۲۰۰۰ سال پیش باز می گردد. اگر چه استفاده از روش آبکاری به شیوه الکتریکی قدمتی طولانی دارد، اما استفاده از آن در دنیای امروز رواجی قابل توجه پیدا کرده است. به نحوی که حضور این نوع آبکاری در عمده صنایع قابل مشاهده است. صنایع خودروسازی، صنایع مخابرات، صنایع تهویه مطبوع، صنایع تولید درب و پنجره، صنایع ساخت قطعات الکترونیکی و… مهم ترین صنایع استفاده کننده از آبکاری فلز می باشند.
هدف از آبکاری فلزات چیست؟
شاید این سوال ذهنتان را به خود مشغول ساخته باشد که چرا به جای استفاده از صنعت آبکاری فلز، فلز روکش شده را مورد استفاده قرار نمی دهند؟ چرا از آلیاژهای مناسب بدین منظور استفاده نمی شود؟!
در پاسخ باید گفت که محدودیت های موجود در بخش منابع فلزات، هزینه های انجام روش های فوق الذکر و به کارگیری خواص فلز مادر و محافظ به صورت همزمان از مهم ترین دلایل عدم استفاده از این روش ها می باشد. به عنوان مثالی قابل درک می توان گفت در صورتی که قصد داشته باشیم به جای استفاده از قوطی های رب گوجه فرنگی تهیه شده از آهن آبکاری شده به وسیله قلع، از قوطی های ساخته شده از قلع خالص استفاده کنیم، با در نظر گرفتن قیمت هر کیلوگرم قلع که معادل ۷۰ هزار تومان و قیمت هر کیلوگرم آهن که کمتر از ۱۰ هزار تومان می باشد، می توان عدم به صرفه بودن این تصمیم را به اثبات رساند. محدودیت منابع قلع در مقایسه با منابع آهن بر روی کره زمین یکی دیگر از دلایل روی آوردن به صنعت آبکاری فلز می باشد.
یکی از مهم ترین خسارت هایی که جامعه بشری را به طرز چشمگیری متضرر ساخته است، زیان های به بار آمده در اثر خوردگی می باشد. شاید برایتان جالب باشد بدانید که بر اساس آمار میزان خسارت های به وجود آمده در اثر خورده شده فلزات بالغ بر ۴٫۵ درصد تولید ناخالص ملی کشورهای دنیا برآورد شده است. صنعت آبکاری فلز قادر است با جلوگیری از خوردگی و ساییدگی فلزات این مشکل را تا حد چشمگیری کاهش دهد.
از دیگر اهداف آبکاری فلزات می توان به صرفه جویی اقتصادی قابل توجه در زمینه ساخت قطعه ها و کالاهای گوناگون اشاره کرد. همان گونه که پیش تر نیز اشاره کردیم، این کار موجب افزایش مقاومت قطعات نسبت به خوردگی و پوسیدگی شده و بدین ترتیب عمر مفید آن ها را افزایش می دهد. آبکاری فلز همچنین از مشکلات زیست محیطی پیشگیری نموده و زمینه بهداشتی نمودن قطعات را فراهم می سازد. زیباسازی قطعه های مورد نظر یکی دیگر از اهداف پوشش فلزات می باشد. تمام این عوامل دست به دست هم داده اند تا صنعت آبکاری فلز به یکی از پر طرفدارترین صنایع تبدیل گردد.
روش های متداول آبکاری
نیازهای گوناگون صنایع و استانداردهای جهانی زمینه ای را فراهم آورده اند که صنعت آبکاری فلز از روش های مختلفی به منظور ایجاد پوشش بر روی قطعات استفاده نماید. از جمله کاربردی ترین و متداول ترین روش های آبکاری فلزات می توان به آبکاری های الکتریکی نظیر آبکاری آهن، ایندیم، پلاتین، روی، قلع و…، آبکاری های تبدیلی همچون فسفاته ها، کروماته ها و…، آبکاری های شیمیایی نظیر آبکاری مس، نیکل و…، آبکاری های تبادلی همچون آبکاری طلا، مس، نقره و نیکل، آبکاری به روش غوطه وری گرم مانند آبکاری آلومینیوم، سرب، روی و قلع، آبکاری موضعی، آبکاری تماسی، آبکاری در خلا، الکترولاک، رنگ آمیزی الکتریکی، پوشش پودری، قطعه سازی الکترولیتی، پوشش دهی مکانیکی، آبکاری نفوذی و… اشاره کرد.
آبکاری فلز در چه صنایعی قابل استفاده است؟
صنعت آبکاری فلز یکی از کاربردی ترین صنایع امروزی می باشد که صنعت های متنوع و متعدد بسیاری را نیز به خود وابسته کرده است. صنایع دفاعی از جمله مهم ترین صنایعی هستند که آبکاری فلزات را در زمینه تولید سلاح، موشک، ماهواره، رادار و… مورد استفاده قرار می دهند. این صنعت همچنین در زمینه هایی نظیر خودرو سازی، موتور سیکلت سازی، دوچرخه سازی وهلی کوپترسازی کاربرد دارد. آبکاری فلزات را غالبا در صنایع هواپیمایی و پزشکی و دندان پزشکی نیز مورد استفاده قرار می دهند.
شاید برایتان جالب باشد بدانید که عمده وسایلی که در منزلتان مورد استفاده قرار می دهید، به نوعی وابسته به صنعت آبکاری فلز هستند. تلویزیون، یخچال، آبگرمکن، بخاری، پلوپز و… از جمله مهم ترین این وسایل می باشند. صنایع مخابراتی و صنعت ساختمان نیز نمونه هایی از صنایع وابسته به صنعت آبکاری هستند.
پوشش دهی فلزات بابایی، لذت تجربه یک عمر ماندگاری!
آبکاری فلزات بابایی یکی از با سابقه ترین و در عین حال موفق ترین فعالان عرصه آبکاری فلزات می باشد که با برخورداری از مواد اولیه مرغوب و نوین ترین روش های موجود در این زمینه توانسته است در میان رقبای خود خوش بدرخشد! اگر می خواهید یک عمر ماندگاری وسایلتان را تضمین کنید، به پوشش دهی فلزات بابایی اعتماد کنید!