فرایند آبکاری فلزات چگونه انجام می شود ؟ چگونه باید الکترولیت مناسب را انتخاب کرد ؟ چه طور باید سطح فلز را برای انجام فرایند آماده کرد ؟ انواع آبکاری فلزات (metal plating) کدامند و چگونه می توان در خانه با وسایل ساده این کار را انجام داد ؟
مواد ساخته شد از فلزات ، آلیاژها و سایر ترکیبات همواره در معرض خوردگی، اکسیداسیون، ضربه، فشار، سایش و سایر شرایط دشوار فیزیکی قرار دارند، بسیاری از این مواد از مقاوت مناسب در برابر این شرایط برخوردار نیستند و توانایی برآورده کردن خواسته های ما را دارا نیستند. یکی از راه های متداولی که برای بهبود این خواص صورت می گیرد آبکاری است. به این منظور عموما لایه ای از فلز و یا آلیاژی که دارای خواص و مقاومت بهتری در برابر این شرایط است بر روی محصول مورد نطر نشانده می شود. آبکاری فلزات از مهمترین و قدیمی ترین روش های پوشش دهی است.
مواد مناسب برای آبکاری فلزات
موادی که برای آبکاری مورد استفاده قرار می گیرند بسته به ویژگی هایی که از محصول نهایی انتظار می رود ، تعیین می شوند.
مواد مناسب برای آبکاری شامل موارد زیر میباشد:
نیکل ، نیکل سیاه/ کروم ، کروم ، پالادیوم یا آلیاژ پالادیوم/نیکل ،طلا، نقره ،مس ،قلع ، پلاتین ،روتنیوم ،کادمیوم ، برنج و روی
آماده سازی قطعات برای آبکاری فلزات
برای بدست آوردن یک سطح فلزی مناسب نخستین عملی است که با دقت باید صورت گیرد٬ زیرا چسبندگی خوب زمانی به وجود میآید که فلز پایه٬ سطحی کاملا تمیز و مناسب داشته باشد.
بدین علت تمام لایهها و یا قشرهای مزاحم دیگر از جمله کثافات،لکههای روغنی، لایههای اکسید، رسوبات کالامین که روی آهن در درجههای بالا ایجاد میشوند را از بین برد. عملیات آماده سازی عبارتند از:
- سمبادهکاری و صیقلکاری: طی آن سطوح ناصاف را به سطوح صاف و یکنواخت تبدیل میکنند.
- چربیزدایی: طی آن چربیهای روی سطح فلزات را میتوان توسط عمل انحلال٬ پراکندگی٬ امولسیون٬ صابونی کردن و یا به روش تبادل بار از بین برد.
- پرداخت: انحلال شیمیایی قشرهای حاصل از خوردگی روی سطح فلزات را پرداخت کردن مینامند که اساسا به کمک اسیدهای رقیق و در بعضی موارد توسط بازها انجام میگیرد.
- آبکشی، خنثیسازی، آبکشی اسیدی، خشک کردن: خنثیسازی برای از بین بردن مقدار کم اسید یا مواد قلیایی که در خلل و فرج قطعه باقی میمانندو همچنین آبکشی اسیدی برای جلوگیری از امکان تشکیل قشر اکسید نازک غیر قابل رؤیت که موجب عدم چسبندگی لایه الکترولیتی میشود.